Read Time:6 Minute, 8 Second
Przyszedł czas na jedno z najważniejszych pytań z jakimi może się zmierzyć osoba chora na łuszczycę. Czy mogę zostać dawcą?
Dla mnie osobiście ten temat jest bardzo ważny. Bardzo chciałabym zostać dawcą krwi czy szpiku by móc uratować komuś życie. Spotkałam się jednak z różnymi opiniami wśród chorych. Jedni mówili, że nie możemy być dawcami, inni, że oddają krew i nigdy nie wspominali o łuszczycy..
W internecie ciężko jest znaleźć jednoznaczną odpowiedź na to pytanie. Postanowiłam więc skontaktować się z poszczególnymi punktami dawców. W odpowiedzi otrzymałam bardzo wyczerpujące odpowiedzi, za które serdecznie dziękuję!
Czy osoba chora na łuszczycę może oddawać krew?
Odpowiedź od krwiodawcy.org:
Dawcą krwi nie może być każdy – krew mogą oddawać tylko osoby zdrowe. Krew mogą oddawać tylko osoby zdrowe. Przepisy, które mówią o wymaganiach zdrowotnych jakim powinien odpowiadać kandydat na dawcę i dawca krwi oraz przepisy mówiące o przyczynach dyskwalifikacji zawarte są w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 kwietnia 2005 r. w sprawie warunków pobierania krwi od kandydatów na dawców krwi i dawców krwi (z późniejszymi zmianami) https://krwiodawcy.org/ban.pdf Problemem na jaki mogą napotkać kandydaci na dawców jest nie wymienienie w załączniku przedstawiającym przyczyny dyskwalifikacji z nazwy wszystkich chorób, które stanowią przeciwwskazanie do oddawania krwi. Są one pogrupowane w zestawienia np:– Choroby układu pokarmowego – Potencjalni dawcy z poważną chorobą aktywną, przewlekłą lub nawracającą– Choroby układu oddechowego – Potencjalni dawcy z poważną chorobą aktywną, przewlekłą lub nawracającą– Choroby układu moczowo-płciowego i nerek – Potencjalni dawcy z poważną chorobą aktywną, przewlekłą lub nawracającą– Choroby układu immunologicznego – Potencjalni dawcy z poważną chorobą aktywną, przewlekłą lub nawracającą– Choroby skóry – Potencjalni dawcy z poważną chorobą aktywną, przewlekłą lub nawracającąW związku z tak ogólnie sformowanymi przyczynami dyskwalifikacji decyzję o tym czy dany kandydat na dawcę może oddać krew czy nie podejmuje lekarz kwalifikujący w danym punkcie krwiodawstwa.Podejmują ją na podstawie:– informacji jakie kandydat na dawcę lub dawca krwi zamieścił w kwestionariuszu– informacji jakie uzyskał w czasie wywiadu lekarskiego z kandydatem na dawcę lub dawcą krwi– badania przedmiotowego– wiedzy, praktyki oraz przepisów prawaJeżeli chodzi o dopuszczanie do oddawania osoby chorujące na łuszczycę. Łuszczyca jest to autoimmunologiczna, przewlekła i nawracająca choroba skóry. W związku z tym może być przyczyną dyskwalifikacji kandydata na dawcę krwi.W związku z Pani zapytaniem postanowiłem przejrzeć dostępne kwestionariusze dla kandydatów na dawców krwi. Znajduje się w nich pytanie o łuszczycę i odpowiedzenie na nie twierdząco powoduje dyskwalifikację kandydata. Wiem, że pytała się Pani szczegółowo o łuszczycę, przy której nie stwierdzono łuszczycowego zapalenia stawów.
Łuszczyca taka według informacji jakie posiadam z centrów krwiodawstwa i tak stanowi przeciwwskazanie do oddawania.Postanowiłem również, że poszukam informacji na stronie Światowej Organizacji Zdrowia, która to wydaje wytyczne dotyczące sposobu oceny stanu zdrowia kandydatów na dawców i dawców krwi. Punkt „Choroby skórne” (SKIN DISEASES) zawiera takie wytyczne:Przy ocenie przydatności potencjalnych dawców z chorobami skóry należy rozważyć: współistnienie innych chorób ogólnoustrojowych, wpływ branych leków (antybiotyk, leki przeciwzapalne, immunosupresanty), istnienie ryzyka przeniesienia choroby przez krew (czy istnieje i w jakim stopniu). W wyniku oceny zalecane są następujące kroki: egzema, trądzik, łuszczyca – łagodny przebieg: za zgodą lekarza możliwe dopuszczenie.W innych przypadkach dyskwalifikacja w tym dyskwalifikacja stała. Jak Pani widzi ogólne przepisy mówią o możliwości dyskwalifikacji dawcy krwi z powodu łuszczycy.Wiele też zależy od lekarza kwalifikującego. To on ostatecznie podejmuje decyzję o dopuszczeniu do donacji lub dyskwalifikacji kandydata na dawcę lub dawcy krwi. W razie dodatkowych wątpliwości mogę poprosić o ich wyjaśnienie Instytut Hematologii i Transfuzjologii, który to pełni merytoryczny nadzór na publiczną służbą krwi.
Reasumując. Ostateczna decyzja należy do lekarza kwalifikującego, jednak według przepisów chorujący na łuszczycę skóry jak i łuszczycowe zapalenie stawów jest dyskwalifikowany z bycia dawcą krwi. Jeżeli więc masz łagodny przebieg choroby, jesteś w trakcje remisji i chcesz zostać dawcą, być może nic straconego. Może obecny stan Twojego zdrowia zostanie zaakceptowany, jednak nigdy nie ukrywaj informacji, że chorujesz na łuszczycę!
Czy chory na łuszczycę może być dawcą szpiku?
odpowiedź od Fundacja DKMS
Mogę odnieść się do zasad rejestracji i kwalifikacji dawców szpiku. Zasady kwalifikacji honorowych dawców krwi są odmienne – informacje na ten temat można znaleźć lub uzyskać w Regionalnych Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa.Rozporządzenie Ministra Zdrowia dotyczące kwalifikacji dawców niespokrewnionych krwiotwórczych komórek macierzystych wśród chorób wykluczających wymienia: „czynną i przewlekła lub z wywiadu lekarskiego, uogólnioną chorobę autoimmunologiczną”. Jest to określenie mało precyzyjne i może być odmiennie interpretowane przez różnych lekarzy kwalifikujących dawców szpiku (zarówno na korzyść jak i niekorzyść osoby cierpiącej na łuszczycę).WMDA (World Marrow Donor Associacion) w swoich zaleceniach dotyczących kwalifikacji dawców mówi, iż dawcy z łuszczycą mogą być zarejestrowani jedynie gdy: – jest to jedyna rozpoznana choroba autoimmunologiczna
– nie ma zajęcia narządów wewnętrznych (stawy, nerki etc) i jedynie w łagodnej postaci, wymagającej jedynie leczenia miejscowego.
– Terapia immunosupresyjna (w tym sterydy podawane doustnie), UV-terapia dyskwalifikuje dawcę kwalifikowanego do udziału w procedurze.
Dawca, który ma aktywną chorobę, zwykle nie jest kwalifikowany do udziału w procedurze, lub (jeśli jest to niewielkie nasilenie zmian) ograniczana jest metoda pobrania (tzn. dawca kwalifikowany jest jedynie do pobrania szpiku z talerza kości biodrowej). W każdym przypadku o rozpoznaniu choroby informowana jest klinika transplantacyjna i może ona nie wyrazić zgody na udział w procedurze dawcy z rozpoznaną chorobą o podłożu autoimmunologicznym.W Fundacji DKMS jako administratorzy naszej bazy dawców szpiku ustaliliśmy, iż w przypadku łuszczycy rejestracja możliwa jest w wyjątkowych sytuacjach, przy łagodnym przebiegu choroby- tzn. przy jedynie okresowych, bardzo rzadkich (np. co kilka lat) nasileniach choroby, bez potrzeby przewlekłego leczenia. Jeśli zmiany utrzymują się stale – bez względu na ich rozmiar, dodatkowo z okresowymi zaostrzeniami, może być to przeciwwskazaniem do zastosowania czynnika wzrostu dla granulocytów, który jest wykorzystywany w procedurze dawstwa krwiotwórczych komórek macierzystych szpiku. Odradzamy w takich sytuacjach rejestrację.
Podsumowując: WMDA mówi, iż dawcy z łuszczycą mogą być zarejestrowani jedynie gdy: jest to jedyna rozpoznana choroba autoimmunologiczna, nie ma zajęcia narządów wewnętrznych i jedynie w łagodnej postaci łuszczycy, wymagającej JEDYNIE leczenia miejscowego.
Leczenie immunosupresyjne, leczenie lampami dyskwalifikuje dawcę.
Niestety, tak jak myślałam. Wcześniej, kiedy miałam kilkuletnią przerwę w chorobie być może mogłabym pomyśleć o zostaniu dawcą krwi. Jednak w chwili obecnej kiedy biorę Cyklosporynę jestem dyskwalifikowana. Nic straconego! Kiedy słyszę, że gdzieś pilnie potrzebna jest krew, rozsyłam informację do znajomych. A sama… zadeklarowałam, że chcę zostać dawcą organów.
Czy choroby autoimmunologiczne są przeszkodą do zostania potencjalnym dawcą narządów?
Choroby autoimmunologiczne są przeciwwskazaniem do zostania dawcą organów. Jest to spowodowane tym, iż w czasie ich trwania toczy się proces zapalny (aktywny/przewlekły), który w znaczny sposób uszkadza i zaburza funkcję narządów wewnętrznych oraz szpiku kostnego.
Ja jednak zdecydowałam wypełnić takie oświadczenie woli. Kto wie, być może okaże się, że moje narządy mogą się jeszcze komuś przydać a stan mojej choroby nie będzie w danej chwili przeszkodą. To nic nie kosztuje, trwa tylko chwilę.
Jak to zrobić? Wystarczy wejść na stronę DAWCA.PL i wypełnić oświadczenie woli. Możecie zarówno wykupić plastikową kartę klubu – tym samym wspomóc kampanię lub wybrać opcję bezpłatną – wypełnić oświadczenie, pobrać je w formacie pdf, wydrukować oraz wyciąć kartę i trzymać ją zawsze w portfelu. Dawcą pośmiertnym może zostać osoba, która za życia nie wyraziła sprzeciwu w formie wpisu w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów.
Zgodnie z prawem polskim, obowiązuje domniemana zgoda na bycie dawcą, co oznacza iż w przypadku braku sprzeciwu we wspomnianym rejestrze, uznaje się daną osobę potencjalnym dawcą narządu. Aby jednoznacznie wyrazić swoją chęć bycia dawcą po śmierci , warto nosić przy sobie podpisane oświadczenie woli.
Ciekawy wpis. Przyznam, że nadal mnie intryguje problem. Aktywne choroby to w dużym skrócie myślowym te gdzie przyjmujemy leki. A co jeśli mamy chwilowy spokój i odstawilismy leki? Łuszczycą nie zarazamy się przez kontakt to jaki wpływ ma kontakt z krwią? Jak Pani myśli? To zwykła prewencja
Myślę, że kwestią tego jest fakt, że łuszczyca jest chorobą zapalną 🙂
Mam bardzo łagodny przebieg łuszczycy, a jednak dostałam dyskwalifikacje stałą na oddawanie krwi. Jednak zawsze warto spróbować
Więc łuszczyca dyskwalifikuje nas do bycia dawcami krwi, szpiku i narządów… Trochę to smutne. Ale jak nie to nie. Łaski bez 🙂